Stress symptomen
Stress symptomen kunnen op 4 niveaus voorkomen: lichamelijk niveau, emotioneel niveau, cognitief niveau en gedragsniveau. Het is belangrijk dat je de signalen kunt herkennen, maar wat zijn stress symptomen en welke komen vaak voor?
Stress symptomen noemen we ook wel stressreacties en die zijn voor iedereen verschillend. De één ervaart bepaalde symptomen meer dan de ander. Lees verder welke symptomen er per categorie vaak voorkomen zodat je ze tijdig kunt herkennen:
1. Lichamelijke stress symptomen
Als je stress ervaart wordt je lichaam in een staat van paraatheid gebracht. Dit uit zich ook weer op verschillende manieren. Lichamelijke reacties die bijvoorbeeld regelmatig voorkomen bij stress zijn:
- hoofdpijn
- misselijkheid
- maagklachten
- duizelingen
- overmatig transpireren
- versnelde hartslag en/of ademhaling
- trillen
- verhoogde bloeddruk
- hyperventilatie
- huidaandoeningen
- slaapproblemen
- vermoeidheid
Ervaar je stress en voel je je daardoor vermoeid? Dat is niet zo vreemd. Door chronische stress raak je lichamelijk en geestelijk uitgeput. Voldoende slapen is dus belangrijk, maar dit is lastig als je slaapproblemen hebt. Lees hier hoe je slaapproblemen behandelt.
Ook kan stress klachten als hoofdpijn, misselijkheid en maagklachten veroorzaken. Deze klachten kunnen jouw werk of sociale contacten bemoeilijken wat weer kan zorgen voor extra stress.
2. Emotionele stress symptomen
Stress symptomen komen ook voor op emotioneel vlak. Onder invloed van stress kun je bepaalde emoties ervaren:
- angst
- frustratie
- boosheid
- prikkelbaarheid
- neerslachtig
Angst is een natuurlijke stressreactie. Wanneer er gevaar loert zorgt angst ervoor dat jij alert bent en het gevaar uit de weg kunt gaan. Chronische stress kan ervoor zorgen dat jij je constant angstig voelt, zonder dat daar een directe reden voor is. Ook heb je een korter lontje wanneer je gestrest bent.
3. Cognitieve stress symptomen
Wanneer je stress ervaart heeft dit gevolgen op cognitief niveau. De mentale processen, waaronder de informatieverwerking, worden verstoord. Hierdoor kun je bijvoorbeeld last hebben van:
- obsessieve gedachten
- vergeetachtigheid
- concentratieproblemen
- piekeren
4. Stress symptomen op gedragsniveau
Zoals benoemd gebeurt er bij stress veel in het lichaam en brein. Op gedragsniveau komen de volgende stressreacties voor:
- vermijding
- agressie
- te veel/te weinig eten
- overmatig actief zijn
- te veel tegelijk doen
- meer roken
- meer alcohol drinken
- verminderde belangstelling voor de omgeving
- conflicten thuis/op werk
Sommige mensen roken vaker in een stressvolle periode. Ze steken vaker een sigaret op om beter met stress om te kunnen gaan. De verslavende stof nicotine die in sigaretten zit zorgt er, net als veel andere verslavende middelen, voor dat het brein meer dopamine aanmaakt. Dopamine zorgt voor een genotsgevoel. Omdat dit gevoel steeds ontstaat wanneer je de verslavende middelen tot je neemt, wil je ze steeds blijven gebruiken.
Wanneer je stress ervaart kan het daarom verleidelijk zijn om meer te roken of om te vluchten in alcohol of drugs. Stress kan dus de oorzaak zijn van een verslaving. Of iemand een verslaving ontwikkelt door stress is wel deels genetisch bepaald.
Wanneer je verslavende middelen gebruikt kan dit je tijdelijk een goed gevoel geven, maar uiteindelijk zorgt het juist voor meer stress en andere klachten. Door middelengebruik kan je psychische problemen, lichamelijke klachten, sociale problemen en geldproblemen krijgen.
Burnout
Burn-out, het Engelse woord voor “opgebrand”, is het eindstadium van een langdurige periode van stress en (over)spanning. Hierdoor krijg je last van zowel lichamelijke als geestelijke uitputting. Een burn-out krijg je niet alleen door stress op je werk, maar ontstaat ook door spanningen in de privésfeer. Vaak is het de combinatie van die twee dat je te veel wordt.
Bij een burn-out zijn vaak zowel je fysieke als mentale energiereserves volledig ‘opgebrand’. Je merkt dat je in het begin hier vaak nog wel mee om kunt gaan. Je werkt bijvoorbeeld door de vermoeidheid heen. Na een tijdje lukt dat echter niet meer en zijn zelfs de meest alledaagse taken een immense opgave.
